Giá Tezos

Tezos Là Gì?

Ra mắt lần đầu vào tháng 6/2018, Tezos (XTZ) là giao thức blockchain hợp đồng thông minh tự sửa đổi đầu tiên trên thế giới. Được hỗ trợ bởi thuật toán proof of stake (LPoS) thanh khoản mới, Tezos hỗ trợ các hợp đồng thông minh và ứng dụng phi tập trung (DApps),  có thể hoạt động trong môi trường không kiểm duyệt, với khả năng nâng cấp và bảo mật nâng cao. 

Tiền điện tử gốc của mạng lưới Tezos có tên là tez hoặc XTZ. 

XTZ Là Gì?

Token gốc của Tezos là XTZ, được sử dụng để thanh toán phí giao dịch trên mạng lưới này. Ngoài ra, XTZ được thưởng cho các tác nhân tham gia bảo mật blockchain – baker, người chuyển nhượng và người giám sát. Trong cơ chế đồng thuận LPoS độc đáo của Tezos, người ủy quyền cũng có thể kiếm thưởng dưới dạng thu nhập thụ động.

Tổng cung của XTZ giới hạn ở mức 763.306.930. Giá XTZ đạt trên $8 vào tháng 10/2021, dù sau đó đã giảm xuống còn khoảng $1,5.

Ai Là Người Sáng Lập Tezos? 

Lịch sử về quá trình ra đời của Tezos bắt đầu từ năm 2014, khi Arthur Breitman lần đầu công bố whitepaper về khái niệm sổ cái crypto tự sửa đổi. Tuy nhiên, phải đến năm 2017, Quỹ Tezos mới được thành lập tại Zug, Thụy Sĩ. Mục đích của quỹ này là thúc đẩy việc chấp nhận và phát triển giao thức Tezos.

Breitman và vợ, Kathleen Breitman, là những người đồng sáng lập Quỹ Tezos. Tuy nhiên, họ không liên kết với bản thân quỹ này và không có quyền bình chọn trong đó.

Trong những ngày đầu, Tezos phải đối mặt với nhiều trở ngại trong việc khởi chạy mainnet của mình. Điều này dẫn đến sự không hài lòng của nhà đầu tư, trong đó một số người đi xa đến mức nộp đơn kiện tập thể chống lại Quỹ Tezos. Tuy nhiên, cuối cùng Quỹ Tezos đã xoay xở để khởi chạy được mainnet Tezos vào ngày 30/6/2018.

Cách Tezos Hoạt Động?

Giao thức Tezos sử dụng mô hình quản trị on-chain giúp phát triển giao thức theo thời gian. Mô hình quản trị này cho phép nâng cấp giao thức Tezos mà không cần đến hard fork.

Thuật toán đồng thuận PoS tương ứng đồng nghĩa với việc chủ sở hữu token có thể tham gia quá trình đồng thuận bằng cách stake token XTZ. Không giống cơ chế đồng thuận PoS ban đầu, Tezos cho phép ủy quyền stake, điều này giảm bớt hoạt động khai thác. Việc ủy quyền cũng là không bắt buộc, nhưng ngược lại, trong delegated proof of stake (DPoS), việc ủy quyền là bắt buộc. Vì lý do này, giao thức đồng thuận Tezos được gọi là liquid proof of stake (LPoS).

Khái niệm "baking" của giao thức Tezos tương tự như stake trong các giao thức PoS khác. Các baker chịu trách nhiệm xác thực các block mới trên chuỗi và được thưởng token XTZ cho những đóng góp của mình. Bên cạnh baker, hai tác nhân khác tham gia giao thức nhằm bảo mật mạng lưới để nhận phần thưởng XTZ: Người chuyển nhượng và người giám sát. Người chuyển nhượng có trách nhiệm xác thực các block. Người giám sát phụ trách giám sát tất cả các hoạt động của khối.

Để trở thành baker, trước tiên bạn cần có tối thiểu 8.000 XTZ token (1 roll). Baker càng có nhiều roll, cơ hội được cấp quyền để bake block tiếp theo càng cao và nhờ đó kiếm thêm nhiều phần thưởng hơn. Giao thức Tezos cũng cho phép người dùng có ít hơn 8.000 token XTZ ủy quyền sử dụng token cho baker. Người ủy quyền sau đó có thể kiếm được một phần từ thưởng của baker dưới dạng thu nhập thụ động.

Mô hình ủy quyền của Tezos không có bất kỳ khoảng thời gian lock-in nào. Do đó, chủ sở hữu token có thể ủy quyền token cho nhiều baker – thậm chí có thể thay đổi (các) baker mà mình ủy quyền bất cứ lúc nào.

XTZ Được Sử Dụng Để Làm Gì?

Token XTZ là tiền điện tử gốc của giao thức Tezos. Ứng dụng chính của token này là tham gia quá trình đồng thuận LPoS của giao thức Tezos. Vì Tezos là một blockchain tự sửa đổi nên XTZ cũng được sử dụng để bình chọn quản trị on-chain cho các bản nâng cấp chuỗi. Là bên chính phụ trách bảo mật mạng lưới, các baker cũng đóng vai trò người bình chọn trong quá trình nâng cấp Tezos, trong đó, tầm quan trọng của bình chọn được phân bổ theo quy mô stake của họ.

Với khoảng 90 ứng dụng phi tập trung (DApps) trong mạng lưới Tezos, token XTZ cũng được sử dụng để thanh toán phí giao dịch khi sử dụng DApp, từ các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) đến thị trường NFT (token không thể thay thế). 

Vì Sao XTZ Có Giá Trị?

Cơ Chế Đồng Thuận PoS

Token XTZ có giá trị vì cho phép người dùng tham gia quy trình đồng thuận LPoS của giao thức Tezos. Sử dụng thuật toán đồng thuận này có nghĩa là sẽ có nhiều chủ sở hữu token hơn có thể đóng góp cho mạng lưới bằng cách ủy quyền token XTZ.

Quản Trị On-Chain

Token XTZ cũng có giá trị vì mang lại cho người dùng tiếng nói trong quá trình quản trị giao thức Tezos. Mô hình quản trị phát triển, on-chain của Tezos cho phép chủ sở hữu token tham gia quá trình quản trị giao thức bằng cách bình chọn các đề xuất do Quỹ Tezos đệ trình.

Tiền Điện Tử Xanh

Thiết kế linh hoạt của Tezos cho phép giao thức này thích ứng với nhu cầu hiện tại và tương lai, với mức tăng hiệu quả năng lượng được báo cáo tới 70% trên mỗi giao dịch vào năm 2021. Lượng khí thải carbon thấp của blockchain Tezos giúp XTZ ngày càng có giá trị khi không gian crypto bị cộng đồng toàn cầu ngày càng có ý thức về môi trường chỉ trích vì sử dụng nhiều năng lượng. 

Điều Gì Khiến Tezos Trở Nên Độc Đáo?

Tự Phát Triển

Một trong những điều làm nên sự độc đáo của Tezos là khả năng tự phát triển. Điều này có nghĩa là có thể nâng cấp giao thức mà không có sự phân chia gây tranh cãi thường xảy ra với các giao thức tiền điện tử khác.

Cơ Chế Đồng Thuận LPoS

Thuật toán đồng thuận LPoS là một cải tiến dựa trên các giao thức đồng thuận PoS và DPoS hiện có, giúp tăng cường hơn nữa tính toàn diện và thúc đẩy tính dân chủ trong mạng lưới. Cơ chế ủy quyền trong giao thức LPoS đồng nghĩa với việc người dùng có thể ủy quyền token cho baker. Hơn nữa, stake được ủy quyền không bao giờ bị khóa.

Xác Minh Chính Thức

Một điều khác khiến Tezos trở nên khác biệt chính là việc sử dụng xác minh chính thức, một quy trình toán học xác minh các chương trình phần mềm. Giao thức Tezos sử dụng xác minh chính thức để chứng minh về mặt toán học rằng mã của giao thức là chính xác. Quy trình này đồng nghĩa với việc giảm khả năng xảy ra lỗi trong mã – điều có thể dẫn đến các lỗ hổng bảo mật.

Có Bao Nhiêu XTZ Đang Được Lưu Hành?

Tính đến thời điểm viết bài ( ngày 25/7/2022), có 902.733.895 XTZ đang lưu hành, với tổng cung là 924.283.376 XTZ. Vẫn không có giới hạn nguồn cung tối đa cho các token của giao thức này.

ICO của Tezos ra mắt vào năm 2017 và đã trở thành một thành công phá kỷ lục khi huy động được $232 triệu. Block genesis (khối nguyên thủy) bắt đầu vào tháng 6/2018 với nguồn cung lưu thông là khoảng 608 triệu XTZ.

Cách Lưu Trữ XTZ

Token XTZ được lưu trữ trên giao thức Tezos và có thể được truy cập qua ví Tezos. Ví Tezos phổ biến nhất là Ví Tezos chính thức, Kukai – có sẵn cho máy tính để bàn và thiết bị di động. Các ví Tezos phổ biến khác bao gồm Trust Wallet, Atomic Wallet và Ledger Nano S.

Cách Mua XTZ

Bạn có thể mua ETH từ bất kỳ sàn giao dịch crypto hàng đầu nào, chẳng hạn như Bybit.

Cách Mua XTZ trên Bybit

Để mua XTZ trên sàn giao dịch Bybit, hãy làm theo các bước đơn giản sau:

1. Truy cập trang giao dịch giao ngay của Bybit (Trang Chủ → Giao Dịch → Giao Dịch Giao Ngay).

2. Chọn cặp giao dịch XTZ/USDT ở phía bên trái của trang.

3. Chọn loại lệnh bạn muốn: Lệnh Giới Hạn, Lệnh Thị Trường hoặc Lệnh Điều Kiện.

Với Lệnh Giới Hạn:

1. Chọn Giới Hạn.

2. Nhập giá đặt lệnh.

3. Nhập số lượng XTZ bạn muốn mua.

4. Nhấp vào Mua XTZ.

5. Khi bạn đã xác nhận thông tin của mình là chính xác, hãy nhấp vào Mua XTZ.

6. Xem chi tiết lệnh ở mục Hoạt Động otrên trang web hoặc Lệnh nếu bạn đang sử dụng Bybit app.

Với Lệnh Thị Trường:

1. Chọn Thị Trường.

2. Nhập số USDT bạn cần trả để mua XTZ.

3. Nhấp vào Mua XTZ.

4. Khi bạn đã xác nhận thông tin của mình là chính xác, hãy nhấp vào Mua XTZ.

5. Xem chi tiết lệnh ở mục Đã Khớp.

Với Lệnh Điều Kiện:

1. Chọn Điều Kiện.

2. Nhập giá kích hoạt.

3. Chọn thực hiện theo Giá Thị Trường hoặc Giá Giới Hạn.

1. Giá Thị Trường: Không cần thiết lập giá đặt lệnh.

2. Giá Giới Hạn: Cần thiết lập giá đặt lệnh.

4. Theo các loại lệnh:

1. Mua (Thị trường): Nhập số USDT bạn cần trả để mua XTZ.

2. Mua (Giới hạn): Nhập số XTZ bạn muốn mua.

5. Nhấp vào Mua XTZ.

6. Khi bạn đã xác nhận thông tin của mình là chính xác, hãy nhấp vào Mua XTZ.

7. Xem chi tiết lệnh ở mục Điều Kiện trên trang web hoặc Tất Cả Các Lệnh → Lệnh Hiện Tại trên Bybit app.

Để được hỗ trợ thêm, hãy truy cập Hướng dẫn giao dịch giao ngay của Bybit.